นกพีโทวีหัวดำ เป็นนกท้องถิ่นขนาดเล็กของปาปัวนิวกินี โดยเป็นนกชนิดแรกและชนิดเดียวของโลกที่ได้รับการยืนยันทางวิทยาศาสตร์ว่าเป็น “นกมีพิษ”
ชาวเมลานีเชียซึ่งเป็นชาวพื้นเมืองในปาปัวนิวกินีรู้พิษสงของนกชนิดนี้มานานแล้ว แต่สำหรับโลกตะวันตก ความสามารถของนกพีโทวีหัวดำเพิ่งถูกค้นพบโดยบังเอิญเมื่อประมาณ 3 ทศวรรษที่แล้ว
ในปี 1990 นักปักษีวิทยา แจ็ก ดัมแบชเชอร์ มีโอกาสขึ้นไปบนเกาะแห่งนี้ที่ตั้งอยู่ในทะเลแปซิฟิกเพื่อค้นหานกปักษาสวรรค์ เขาตั้งตาข่ายดักนกที่มีตาค่อนข้างถี่เอาไว้ระหว่างต้นไม้เพื่อดักจับพวกมัน แต่สุดท้ายเขากลับพบนกพีโทวีหัวดำโดยบังเอิญ
ในขณะที่เขาพยายามจะจับนกออกจากกับดัก พวกมันก็ข่วนและกัดนิ้วของเขา ด้วยสัญชาตญาณเขาเอามือเข้าปากเพื่อบรรเทาความเจ็บปวด และทันใดนั้นแจ็กก็รู้สึกว่าริมฝีปากและลิ้นของเขาเริ่มชา จากนั้นก็เกิดอาการแสบร้อนนานหลายชั่วโมง
ต่อมาแจ็กสงสัยว่าอาการเหล่านี้เกิดจากนก เขาจึงลองเอาขนนกใส่ปากอีกครั้ง อาการชาและปวดแสบปวดร้อนก็กลับมาอีกอย่างรวดเร็ว ในตอนนั้นเอง แจ็กได้ค้นพบนกมีพิษตัวแรกของโลกโดยไม่รู้ตัว
แจ็กนำเรื่องนี้ไปสอบถามชาวพื้นเมืองและดูเหมือนทุกคนจะทราบอยู่แล้วเกี่ยวกับพิษของมัน และพวกเขาเรียกนกชนิดนี้ว่า “นกขยะ” เนื่องจากมันมีกลิ่นเหม็นเมื่อถูกนำมาปรุงสุก ซึ่งมันจะเป็นสิ่งสุดท้ายจริง ๆ ที่พวกเขาจะกิน ถ้าไม่มีแหล่งอาหารอื่นอีกแล้ว
ด้วยความอยากรู้ แจ็กส่งตัวอย่างขนนกพีโทวีหัวดำไปให้กับ จอห์น ดับเบิลยู ดาลี ที่สถาบันสุขภาพแห่งชาติ ซึ่งเป็นนักวิทยาศาสตร์ชั้นนำของโลกผู้เชี่ยวชาญด้านสารพิษตามธรรมชาติ
ในระหว่างช่วงทศวรรษ 1960 เขาเคยค้นพบสาร ‘บาตราโคทอกซิน’ ซึ่งเป็นสารพิษในกบศรพิษของโคลอมเบีย และเขาก็พบสารชนิดเดียวกันนี้ในขนของนกพีโทวีหัวดำ
สารประกอบประเภทบาตราโคทอกซิน (BTXs) เป็นสารพิษที่มีผลต่อระบบประสาท ทำให้กล้ามเนื้อส่งกระแสประสาทไม่ได้ จนเกิดอาการชา แสบร้อน เป็นอัมพาต และหากคุณได้รับมันในปริมาณที่มากพอก็จะส่งผลให้หัวใจล้มเหลว ซึ่งสารบาตราโคทอกซินถือเป็นสารประกอบที่มีพิษมากที่สุดในโลก เมื่อเทียบกันตามน้ำหนักกับสารพิษทั้งหมดในธรรมชาติ
จากงานวิจัยพบในภายหลังพบว่า นกพีโทวีหัวดำไม่เพียงแต่มีสารพิษอยู่ในผิวหนังและขนเท่านั้น แต่ยังมีอยู่ในกระดูกและอวัยวะภายในอีกด้วย แม้ว่าความเข้มข้นจะต่ำก็ตาม ซึ่งนกแต่ละตัวก็จะมีความเข้มข้นของพิษที่อยู่ในร่างกายมากน้อยแตกต่างกันไป
ส่วนแหลงที่มาของพิษในนกพีโทวีหัวดำยังเป็นที่ถกเถียงกันอย่างมากในหมู่นักวิทยาศาสตร์ แต่ส่วนใหญ่แล้วเชื่อว่านกไม่ได้ผลิตพิษขึ้นมาเอง แต่ได้รับพิษจากอาหารของพวกมัน โดยเฉพาะด้วง Choresine ที่มีพิษ
และนี่ก็คือเรื่องราวของนกพีโทวีหัวดำ ซึ่งเป็นนกชนิดเดียวในโลกที่มีพิษ และมันอาจเปลี่ยนความคิดของเราไปอย่างสิ้นเชิงว่าสัตว์ปีกอย่างนกเป็นสัตว์ไม่มีพิษ
ที่มา: odditycentral