หากเราพูดถึงพืชที่สามารถเดินได้ คงมีเพียงแค่ในนิยายเท่านั้น แต่ในชีวิตจริงคุณเคยสงสัยหรือไม่ว่า จะมีพืชที่สามารถเคลื่อนที่ได้บ้างหรือเปล่า
ข้าวโอ๊ต (Avena Sativa) เป็นธัญพืชชนิดหนึ่งที่ถูกปลูกมากในแถบอเมริกาเหนือและยุโรป แต่คนไทยก็คุ้นเคยกับข้าวโอ๊ตเป็นอย่างดีเช่นกัน
ในขณะที่ข้าวโอ๊ตที่ปลูกกันอยู่ในปัจจุบันจำเป็นต้องพึ่งพาการดูแลของมนุษย์เพื่อความอยู่รอด ไม่เพียงแต่ระบบรากของมันต้องชอนไชลงไปในดิน แต่เมล็ดของมันยังคงติดอยู่กับช่อเพื่อให้ง่ายต่อการเก็บเกี่ยวและลดการสูญเสียเมล็ดให้ได้มากที่สุด
แต่ข้าวโอ๊ตป่ากลับแตกต่างออกไปอย่างสิ้นเชิง
ข้าวโอ๊ตป่าเป็นพืชที่มีวิวัฒนาการขั้นสูงที่ช่วยให้ช่อของมันที่ติดอยู่กับเมล็ดสามารถเคลื่อนไหวไปบนพื้นเพื่อค้นหาดินที่เหมาะสมต่อการฝังรากลงในดิน ความสามารถอันน่าทึ่งนี้จึงทำให้มันถูกเรียกว่า “ข้าวโอ๊ตเคลื่อนไหว” หรือ “ข้าวโอ๊ตสัตว์”
เมื่อช่อของข้าวโอ๊ตร่วงหล่นสู่พื้น คุณจะเห็นการบิดตัวของช่อที่แสดงให้เห็นว่ามันเคลื่อนไหวได้ราวกับมีชีวิต การเคลื่อนไหวดังกล่าวเป็นผลมาจากกระบวนการทางกายภาพที่ได้รับอิทธิพลจาก ‘วัฎจักรเปียบสลับแห้ง’ ในแต่ละวัน ไม่ใช่จิตสำนึกของพืชแต่อย่างใด
ในขณะที่พระอาทิตย์ตกดิน ความชื้นจากอากาศที่ควบแน่นจะส่งผลต่อช่อของข้าวโอ๊ตบนพื้นดิน รวงของมันที่โค้งงอและบิดเป็นเกลียว ด้านหนึ่งจะดูดซับความชื้นและบวม อีกด้านยังคงแห้ง และเมื่อเกิดการคลายตัวก็จะผลักช่อของข้าวโอ๊ตให้ขยับไปตามพื้นดิน ราวกับว่ามันกำลังมีชีวิตขึ้นอีกครั้ง
แม้ว่า ‘การเดิน’ นี้จะเกิดขึ้นเอง แต่พวกมันจะเคลื่อนที่ในลักษณะเดียวกันภายใต้สภาพอากาศที่เหมาะสม แม้ว่าเมล็ดในนั้นจะตายไปแล้วก็ตาม
แต่มันก็มีเป้าหมายที่ชัดเจนมาก การเคลื่อนไหวอย่างต่อเนื่องจากอิทธิพลของวัฎจักรเปียกสลับแห้งทุกวันจะเพิ่มโอกาสให้พวกมันเคลื่อนที่ไปอยู่ในร่มเงาของก้อนหินหรือในรอยแตกของดิน ซึ่งเป็นจุดที่มีความชื้นและเพิ่มโอกาสให้ต้นอ่อนเติบโตได้
ซึ่งคุณสามารถเห็นความมหัศจรรย์ของเมล็ดพันธุ์ข้าวโอ๊ตป่าได้จากวิดีโอของ BBC Earth
ที่มา: BBC Earth | odditycentral
